کلیسای سانتا ماریا دل فیوره: شاهکار معماری فلورانس
کلیسای سانتا ماریا دل فیوره، که به عنوان یکی از بزرگترین کلیساهای جهان شناخته میشود، نمادی از شکوه و زیبایی در قلب فلورانس است. این بنای تاریخی با طرحی متشکل از سه کشتی کلیسا و منطقه پرسبیتری که در میانه آن قرار دارد، توجه هر بینندهای را به خود جلب میکند. برجستهترین ویژگی این کلیسا، گنبد عظیم آن است که با قطری بزرگ، اطرافش را سه آپس شعاعی (یا “تریبونها”) که هرکدام متشکل از پنج کلیسای کوچک هستند، احاطه کردهاند.
طول این کلیسا ۱۵۳ متر، عرض آن در قسمت ترانسپت ۹۰ متر و ارتفاع آن از کف تا پایه فانوس گنبد، ۹۰ متر است. نام “سانتا ماریا دل فیوره” (مقدس مریم گل) به نام شهر فلورانس، یا “شهر گلها”، اشاره دارد که نمادی از شکوفایی است و به لیلی فلورانسی، نماد این شهر، ارتباط پیدا میکند.
کار ساخت این کلیسای جدید در ۸ سپتامبر ۱۲۹۶ آغاز شد و ساخت آن به آرنولفو دی کامبیو سپرده شد. طرح او به لحاظ برنامهریزی شبیه به ساختمان فعلی بود اما کوچکتر بود و بنای کنونی مطابق با گسترشی است که توسط فرانچسکو تالنتی از اواسط قرن چهاردهم آغاز شد. این کلیسا همزمان با تکمیل گنبد آن، توسط پاپ اوژنیو چهارم در ۲۵ مارچ ۱۴۳۶، مقدس اعلام شد.
دیوارهای بیرونی با مرمر سفید، قرمز و سبز پوشانده شدهاند که شامل اشکال هندسی و گلهای استایلیزه میشوند. طرفها با پنجرههای چهارگانه زیبا، هشت پنجره دایرهای و چهار درگاه بزرگ که با مجسمههای زیبا تزئین شدهاند، آراسته شدهاند.
نمای داخلی و تزئینات کلیسای سانتا ماریا دل فیوره
نمای کلیسا، شاهکاری نئوگوتیک از قرن نوزدهم است، طراحی شده توسط دی فابریس و با آثار هنری برجستهترین هنرمندان توسکانی آن دوره زینت یافته است. این نما جایگزین دیواری تزئین شده از اواخر دهه ۱۶۰۰ شده است که پس از تخریب نمای میانساخت قرون وسطایی اولیهای که توسط آرنولفو دی کامبیو آغاز شده بود، ساخته شد.
در داخل کلیسا، کشتیها توسط ستونهای بزرگ و قوسهای گوتیک وسیعی که توسط تالنتی طراحی شدهاند، تنظیم میشوند، در حالی که تزئینات کف با موزائیک مرمری از کارگاههای دوکالی قرن شانزدهم و هفدهم، جلوهای خاص به فضا میبخشند. فضا با ۴۴ پنجره شیشهای رنگی که طرحهایی از برجستهترین هنرمندان فلورانسی قرن چهاردهم و اوایل رنسانس را به نمایش میگذارند، روشن میشود. بر دیوارها میتوان آثار هنری از دورههای مختلف و با دستان متفاوت را تماشا کرد، از جمله شاهکارهای معروف قرن پانزدهم، مانند ساعت بزرگی که توسط پائولو اوچلو نقاشی شده، پرترههای عظیم سوارکاری جان هاوکوود و نیکولو دا تولنتینو، و پرتره تجلیلی از دانته آلیگیری که توسط دومنیکو دی میکلینو نقاشی شده است. دوازده آدیکول میزبان مجسمههایی از قرنهای پانزدهم و شانزدهم هستند، با شخصیتهایی از رسولان و پیامبران در اندازههایی بسیار بزرگتر از اندازه واقعی. دو اتاق مقدس با کاشیهای سفالی لعابدار لوکا دلا روبیا تزئین شدهاند؛ اتاق مقدسی که به “اتاق ماسهها” معروف است با اولین نمونه از یک کار چشماندازی در معرق چوبی تزئین شده است. حصار مرمری گروه کُر، که با شخصیتها در برجستهکاری تزئین شده است، آنچه پس از تحولات پیوریستی قرن نوزدهم از کُر بزرگ مراسمی قرن شانزدهم باقی مانده است. کلیساهای کوچک با نقاشیهای زیادی از قرن چهاردهم (مانند پلیپتیک سانتا رپاراتا توسط جوتو و کارگاهش)، از قرن پانزدهم (توسط لورنزو دی کردی، بوتیچینی و دیگران)، و از قرنهای شانزدهم، هفدهم و هجدهم، تا بالا رفتن به قرن نوزدهم، تزئین شدهاند.
این کلیسا، که به عنوان یکی از شاهکارهای معماری و هنری جهان شناخته میشود، نه تنها به خاطر زیبایی بیبدیل خود بلکه به دلیل اهمیت تاریخی و فرهنگی که در خود جای داده است، مورد توجه واقع شده است. سانتا ماریا دل فیوره، با داستانها و آثار هنری که در دل خود نهفته دارد، نشاندهنده روح غنی فلورانس و تمدنی است که همچنان پس از قرنها، جهان را به شگفتی وامیدارد.
کلیسای سانتا ماریا دل فیوره از مهمترین جاذبه های گردشگری در فلورانس است که همه ساله بازدیدکنندگان زیادی از آن دیدن می کنند.
هنر بینظیر کاشیکاری و نقاشی در کلیسای سانتا ماریا دل فیوره
کلیسای سانتا ماریا دل فیوره، گنجینهای از هنر و معماری است که در دل فلورانس جای گرفته و با آثار هنری فراوان خود، چشم هر بینندهای را خیره میکند. از میان این آثار، کاشیکاریها و نقاشیهایی وجود دارند که نه تنها به خاطر زیبایی خود بلکه به دلیل اهمیت تاریخی و فرهنگیشان شناخته شدهاند.
هنرمندان، بازرگانان و انسانگرایان فلورانسی در بزرگداشت ایمان
در کنار درب چپ، کاشیکاری نفیسی توسط نیکولو بارابینو خلق شده که هنرمندان، بازرگانان و انسانگرایان فلورانسی را در حال بزرگداشت ایمان نشان میدهد. این اثر نه تنها نشاندهنده مهارت هنری بالای خالق خود است بلکه بیانگر عمق فرهنگی و دینی جامعه فلورانس در آن دوران نیز میباشد.
دانته و سه قلمرو
بر دیوار چپ، نقاشی دیواری بینظیری توسط دومنیکو دی میکلینو به تصویر کشیده شده که دانته و سه قلمرو را نشان میدهد. این اثر در سال ۱۴۶۵ برای گرامیداشت دویستمین سالگرد تولد دانته ساخته شده و صحنههایی از کمدی الهی دانته را شامل جهنم، کوه پرگاتوری و بهشت زمینی با آدم و حوا به تصویر میکشد.
پیشنهاد میکنیم علاوه بر مقاله کلیسای سانتا ماریا دل فیوره مقاله های برج پیزا و بازدید از قصر دوک در ونیز و میدان سن مارکو ونیز را مطالعه نمایید.
ساعت عظیم بالای در ورودی اصلی
بالای در ورودی اصلی، چهرههای عظیم ساعت به همراه پرترههای فرسکو از چهار پیامبر یا انجیلنویس توسط پائولو اوچلو (۱۴۴۳) قرار دارد. این ساعت مراسمی، ۲۴ ساعت از زمان ایتالیایی (hora italica) را نشان میدهد، دورهای که با غروب خورشید در ساعت ۲۴ به پایان میرسد. این برنامه زمانی تا قرن هجدهم مورد استفاده قرار گرفته و این ساعت یکی از معدود ساعتهایی از آن دوران است که هنوز وجود دارد و کار میکند.
درون گنبد: ۳۶۰۰ مترمربع نقاشی فرسکو
درون گنبد، ۳۶۰۰ مترمربع از نقاشیهای فرسکو توسط جورجو وازاری و فدریکو زوکاری خلق شده است که کار خود را از ۱۵۷۲ تا ۱۵۷۹ انجام دادهاند. بازسازی این نقاشیهای سقفی در سال ۱۹۷۸ آغاز شد و در سال ۱۹۹۴ به پایان رسید.
شیشههای رنگی نمادین
در سمت راست میدان، شیشههای رنگی با نماد بره با پرچم متقاطع که سمبل گیلد بازرگانان پشم فلورانس (Arte dellla Lana) است، قرار دارد. این گیلد در دوران قرون وسطا و رنسانس فلورانس، عهدهدار ساخت و تزئین مهمترین بنای شهر، یعنی کلیسای جامع بود.
برونلسکی، معمار بزرگی که هنوز به کار خود نگاه میکند
در سمت راست میدان، مجسمهای از برونلسکی توسط لوئیجی پامپالونی در سال ۱۸۳۰ قرار دارد که او را در حال نگاه کردن به اثر خود نشان میدهد. زمانی که برونلسکی پیشنهاد ساخت گنبد را داد، مردم او را دیوانه و خیالپرداز میدانستند. هیچکس در آن زمان (۱۴۳۶) تصور نمیکرد که ساخت چنین گنبد بزرگی ممکن باشد. برونلسکی با طراحی یک مدل در میدان، در همان مقیاس گنبد بعدی، مردم فلورانس را متقاعد کرد و با این کار، به یکی از بزرگترین معماران تمام دورانها تبدیل شد.
پیشنهاد میکنیم علاوه بر مقاله کلیسای سانتا ماریا دل فیوره مقاله های کلیسای جامع میلان و کلیسای سنت پیتر رم را مطالعه نمایید.
ساعات بازدید از کلیسای جامع سانتا ماریا دل فیوره
گردشگران و مسافران هر ساله به قصد بازدید از این بنای معروف و زیبای قدیمی به شهر فلورانس در کشور ایتالیا سفر میکنند که ساعت بازدید بر حسب ماههای سال متغیر میباشد. به بیان دیگر، درب این کلیسا در ماههای میو اکتبر تنها از ساعت ۱۰ صبح الی ۱۷ عصر در روزهای دوشنبه، سه شنبه و چهارشنیه به روی افراد باز است. همچنین روزهای پنجشنبه از ماه جولای و سپتامبر را به بازدید گردشگران از فضای داخلی کلیسای جامع سانتا ماریا دل فیوره اختصاص دادهاند که از ساعت ۱۰ صبح الی ۱۵ عصر میتوانند به این مکان مراجعه کنند.
ساعات بازدید از کلیسای جامع فلورانس در ماههای جولای تا سپتامیر از ۱۰ الی ۵ عصر بوده و در بقیه ایام سال نیز درب کلیسا را تا ساعت ۴ ونیم عصر به روی گردشگران و مسافران باز نگاه میدارند. مدت زمان بازدید از فضای داخلی کلیسا حدود ۴۵ دقیقه است.
برای آشنایی با دیدنی های ایتالیا می توانید مقالات زیادی را در مجله گردشگری سپنتا پیدا کنید. با ما همراه باشید.