قلعه بیبلوس (جبیل) در لبنان
قلعه بیبلوس، یا به زبان عربی، قلعه جبیل، یکی از ارزشمندترین آثار تاریخی لبنان و نمادی از تمدن‌های کهن این کشور است. این قلعه که در شهر باستانی بیبلوس واقع شده، با قدمتی چند هزار ساله، داستان پرفراز و نشیبی را از خود به یادگار گذاشته است.
تاریخچه‌ی قلعه‌ی بیبلوس (جبیل)
قلعه‌ی بیبلوس، نگینی درخشان بر تارک تاریخ لبنان، داستانی حماسی از تمدن‌ها و امپراطوری‌های مختلف را در دل خود جای داده است. این قلعه‌ی تاریخی که در شهر باستانی بیبلوس واقع شده، یکی از قدیمی‌ترین شهرهای مداوم سکونت در جهان به شمار می‌رود و قدمتی بیش از 7000 سال دارد.
بیبلوس که در زبان عربی “جبیل” نامیده می‌شود، در طول تاریخ به دلیل موقعیت استراتژیک خود بر کرانه‌ی دریای مدیترانه، همواره مورد توجه تمدن‌های مختلف بوده است. این شهر باستانی در دوران فنیقی‌ها به اوج شکوفایی خود رسید و به یکی از مهم‌ترین بنادر تجاری منطقه تبدیل شد. فنیقی‌ها در این شهر به ساخت کشتی‌های پیشرفته و تجارت با سایر تمدن‌ها می‌پرداختند و از این طریق ثروت و نفوذ زیادی به دست آوردند.
با گذشت زمان، بیبلوس تحت سلطه‌ی امپراطوری‌های مختلفی از جمله مصری‌ها، آشوری‌ها، بابلی‌ها و ایرانی‌ها قرار گرفت. هر یک از این تمدن‌ها بر معماری و فرهنگ شهر تأثیر گذاشته و آثاری از خود به یادگار گذاشته‌اند.
در قرن دوازدهم میلادی، با آغاز جنگ‌های صلیبی، بیبلوس به دست صلیبیون افتاد. صلیبیون برای حفاظت از شهر و کنترل مسیرهای تجاری، قلعه‌ای مستحکم در این منطقه بنا کردند که امروزه به عنوان قلعه‌ی بیبلوس شناخته می‌شود. این قلعه که نمونه‌ای بارز از معماری نظامی صلیبی است، با دیوارهای ضخیم، برج‌های دیدبانی و دروازه‌های محکم، به یکی از مهم‌ترین پایگاه‌های نظامی صلیبیون در منطقه تبدیل شد.
پس از شکست صلیبیون، قلعه‌ی بیبلوس به دست ممالیک و سپس عثمانی‌ها افتاد. در طول دوران حکومت ممالیک و عثمانی‌ها، تغییراتی در قلعه ایجاد شد و به سبک معماری اسلامی تزئین شد.
با آغاز دوران استعمار، لبنان تحت سلطه‌ی فرانسه قرار گرفت. فرانسوی‌ها به اهمیت تاریخی و فرهنگی بیبلوس پی بردند و تلاش‌هایی برای مرمت و بازسازی قلعه انجام دادند. پس از استقلال لبنان، دولت این کشور نیز به حفظ و نگهداری از این میراث ارزشمند پرداخت.
امروزه، قلعه‌ی بیبلوس یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری لبنان است و سالانه گردشگران زیادی از آن بازدید می‌کنند. این قلعه نه تنها نمادی از تاریخ غنی لبنان است، بلکه به عنوان یک موزه زنده، داستان پرفراز و نشیب تمدن‌های مختلف را روایت می‌کند. با قدم زدن در محوطه‌ی قلعه، می‌توان به گذشته سفر کرد و از معماری بی‌نظیر آن لذت برد.
دیدنی های داخل و خارج قلعه بیبلوس
قلعه بیبلوس، با قدمتی چند هزار ساله، گنجینه‌ای از تاریخ و فرهنگ است. در دل این قلعه، می‌توانید با قدم زدن در گذرگاه‌های باریک و تماشای دیوارهای سنگی عظیم، به گذشته سفر کنید. اما علاوه بر این، دیدنی‌های دیگری نیز در داخل قلعه وجود دارد که هر کدام داستانی برای گفتن دارند.
موزه قلعه
یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های داخل قلعه، موزه‌ای است که در آن آثار باستانی کشف شده از این منطقه به نمایش گذاشته شده است. این آثار شامل مجسمه‌ها، ظروف سفالی، جواهرات و ابزارآلاتی است که به شما تصویری واضح از زندگی مردم در دوران باستان می‌دهد.
دیوارهای سنگی و برج‌ها
دیوارهای سنگی عظیم و برج‌های دیدبانی قلعه، نمادی از قدرت و استحکام این سازه دفاعی هستند. با بالا رفتن از برج‌ها، می‌توانید مناظر پانورامایی زیبایی از شهر بیبلوس و دریای مدیترانه را تماشا کنید.
آثار معماری مختلف
در طول تاریخ، تغییرات و تعمیراتی در قلعه انجام شده است که منجر به ترکیب سبک‌های معماری مختلف در آن شده است. شما می‌توانید آثار معماری صلیبی، مملوکی و عثمانی را در این قلعه مشاهده کنید.
حمام‌های باستانی
در زیرزمین قلعه، بقایای حمام‌های باستانی وجود دارد که در گذشته برای استحمام و شستشوی سربازان استفاده می‌شده است.
بازارچه‌های سنتی
در اطراف قلعه، بازارچه‌هایی وجود دارد که در آن‌ها صنایع دستی محلی، سوغات و غذاهای سنتی به فروش می‌رسد. می‌توانید از این بازارچه‌ها دیدن کرده و سوغاتی‌های زیبایی برای خود و عزیزانتان تهیه کنید.
بازدید از قلعه بیبلوس
بازدید از قلعه بیبلوس تجربه‌ای فراموش‌نشدنی است. شما می‌توانید در حین قدم زدن در محوطه قلعه، به تماشای دیوارهای عظیم، برج‌های دیدبانی و بقایای ساختمان‌های قدیمی بپردازید. همچنین می‌توانید از موزه داخل قلعه دیدن کرده و با تاریخچه این منطقه بیشتر آشنا شوید.
دسترسی از طریق جاده:
از بیروت، پایتخت لبنان، می‌توانید با اتومبیل یا اتوبوس به سمت شمال به سمت شهر بیبلوس حرکت کنید. فاصله بین بیروت و بیبلوس حدود 40 کیلومتر است و با اتومبیل حدود 45 دقیقه طول می‌کشد تا به آنجا برسید.
دسترسی از طریق دریا:
از بندر بیروت می‌توانید با قایق به سمت بیبلوس حرکت کنید. این سفر حدود 30 دقیقه طول می‌کشد.
امیدواریم از مطالعه این مقاله در مجله گردشگری سپنتا لذت برده باشید. پیشنهاد میکنیم برای آشنایی بیشتر با لبنان مقاله های بهترین زمان سفر به لبنان ، جاذبه های گردشگری بیروت و کلیسای جامع مارونی سنت جورج را نیز مطالعه نمایید.
